या अनुदिनीला भेट देणाऱ्या सर्व वाचकांचे मन:पूर्वक आभार.

Monday 12 March 2007

वीज

२ जानेवारी २००१.
'सावित्रीबाई फुले महिला वसतिगृह' मधील नेहमीसारखीच एक सकाळ. नववर्षाचा धिंगाणा घालून कालची सुट्टी पण (सकाळी आठवडाभरचे कपडे धुवून, केसांना दही/मेंदी/कोरफड लावून धुवून त्यांना चिमटे इ.इ. लावून) आणि 'मनोरंजन' मधे पिक्चर टाकून, उरलेल्या वेळात पलंगावर लोळत 'काल इ.एम. च्या तासाला तो ना, तिच्याकडे सारखा बघत होता.तिला पण माहिती आहे, पण माहिती नसल्यासारखं दाखवते' अशा टिपीकल 'बायकी' गप्पांमधे मजेत गेली होती. आणि आज परत कॉलेजे सुरळीतपणे सुरु झाली होती.

औषधनिर्माणशास्त्र महाविद्यालयाचा 'बांगड्या दिवस' होता. अभियांत्रिकीचा 'जुळे दिवस'. साहजिकच खोल्याखोल्यांतून चकरा टाकून उधार उसनवार चालू होती.
'सुन, तेरा वो ग्रीन बांधनीका ड्रेस देगी क्या? मुझे और दिपाको ट्विन्स डे मे काँबीनेशन करनेका है. और अपर्णाको बोल ना उसका चष्मा देने. वैसे भी कम नंबरका है. दिपा तो -२ का चष्मा निकालकर मेरे साथ घूम नही सकती.'
'अरे यार, ग्रीन ड्रेस तो मै देती हूं, मगर मुझे प्लीज धोकर वापस मत देना. तूने पिछली बार मेरा जीन्स और टॉप धोया था तो टॉप का पूरा कलर जीन्स पे लगा था. और अपर्णाके मूडपर है वो चष्मा देगी या नही. वो पार्टीमे फिशपाँड पडा था वो तूने डाला उसको पता चल गया है.'
'ओके, मै ड्रेस धोती नही, लेकीन ड्रायक्लिन के पैसे तो तुझे लेने पडेंगे. अभी अपर्णा से चष्मा मांगने मे पॉइंट नही. छोड, मै देख लूंगी.'

'शी,काय ते केसांना सारखे रोलर लावून बसलेली असतेस? आधीच तुला हालचालीचा कंटाळा. त्यात रोलर लावल्यावर केसही न हलवता बाहुलीसारखी १ तास बसतेस. मला बघवत नाही.'
'मीच बसते ना? तुला काय त्रास होतो? आणि केस नाही वळवले तर आठवडाभर आणखी भूत दिसेन.' 'बाई माझे, रोलर लावून आणि ते काढल्यावर हाताने मिशांचे आकडे वळवावे तसे केस दिवसभर वळवून ते चांगले दिसतात असं तुला कोणी सांगितलं? अशाने तुला मुलं चिडवतील हां.'

'ताई, तुझ्या हिरव्या निळ्या बांगड्या देतेस? तृप्तीला हव्या आहेत. ती विचारायला आली होती पण तू विनूताईकडे होतीस. तिला माझा हिरवा आणि वर निळे आरसावर्क असलेला ड्रेस खूप आवडला. ती तो घालणार आहे आज.'
'हो गं, पण तू काय घालशील?'
'मी परवाच तपकीरी ड्रेससाठी बांगड्या आणल्या मयूर बझारमधून. पुढे माझ्या तपकिरी साडीवर पण होतील १४ फेब ला.'

'स्वाती, तुझ्याऐवजी मी जाऊ आंघोळीला? आम्हाला आज लवकर जायचं आहे कॉलेजला. आणि नयनाचा ड्रेस आणला आहे तो इस्त्री करत होते म्हणून वेळ पण झालाय.'
'जा.लवकर ये. ए...ए... तृप्ती , थांब. मी बादलीत रॉड लावला आहे तो बंद नको करुस.बाहेरच्या कॉमन प्लगपॉइंटला आधीच रांगेत ६ बादल्या आहेत.'
'बरं. लगेच येते.तू तोपर्यंत इस्त्री कर.'
'नाही आता नाही करता येणार. रेक्टर मॅडम राउंडवर आल्या आहेत. आपण बल्बच्या पॉइंटमधून काढलेलं कनेक्शन पाहिलं तर कनेक्शन पण जाईल आणि इस्त्रीपण.'

तृप्तीने निळी ओढणी आणि बांगड्या काढून ठेवल्या आणि ती बादली घेऊन पळाली. पळता पळता पायलच्या खोलीत डोकावली. 'पायल, इस्त्री लपव पटकन. मॅडम २ खोली अलिकडे आहेत. आणि परवाचं माझं असाइनमेंट तुझ्याकडे आहे ते आताच बॅगेत घालून ठेव.'
'हो गं, तू पळ लवकर. आणि नट्टापट्टा करण्यात उशिर करु नकोस. आज तरी वेळेवर ११.५ ला निघायचं आपण.' गाणं गुणगुणत तृप्ती आंघोळीला गेली.

'नयना, वर कसलातरी आवाज येतोय. काय झालं? परत भांडण झालं का?'
'माहित नाही गं. नाहीतरी वरच्या फ़्लोरच्या मुली सारख्या दंगा करतच असतात.'
'शी, आज अभ्यासाचा मूडच येत नाहीये. पण आज मॅडम नविन धडा सुरु करणार म्हणजे प्रश्न विचारणार. आणि धिंगाणा तरी केवढा?जाऊदे,जाता जाता विनीला विचारुन फंडे पक्के करेन.'

'नयना, नयना............'
'काय गं मने?किती जोरात ओरडतेस? ताई अभ्यास करतेय ना?'
'नयना, वर ये लवकर, तृप्ती केव्हाची आंघोळीला गेलीय, दारच उघडत नाहीये. आम्ही दारावर थापा मारल्या, ओरडलो, पण ती ऐकतच नाहीये.'
'झोपली कि काय दिपकच्या स्वप्नात रंगून?'
दारापाशी आता मोठी गर्दी झाली होती. 'तृप्ती, दार उघड. तुला ऐकू येतंय का?'
'स्वाती, कितीला गेली ही आंघोळीला?'
'अर्धा पाउण तास झाला असेल.मी तिला सांगितलं लवकर ये. माझं पाणी तापलं असेल आता.'
'ओ माय गॉड, रॉड त्या आतल्या पॉइंटला लावला होता?दगडूकाका, लवकर जाऊन मेन स्विच बंद करा. स्वाती तुझ्या रबरी चप्पल घालून ये.'
'बापरे, परवाच कोणीतरी सांगत होतं. बटण बंद करुन पण ट्यूबलाइट चालू होता.तेव्हाच कंप्लेंट केली होती कि अर्थिंग बरोबर नाही म्हणून.'
'पोरींनो, पुरावे नसताना भलतं काहीतरी बडबडू नका. मी शिडी आणतो.'
'दगडूकाका, हातोडी पण आणा. आपल्याला दार तोडावं लागेल. आता जवळजवळ १ तास होत आला.'

शिडी आली. दगडूकाका शिडीवर चढणार तितक्यात स्वाती म्हणाली, 'थांबा काका, मी चढते.'
'संभाळून. पडताल तर आमच्या डोक्याला अजून ताप.'
विनी दिपाच्या कानात पुटपुटली, 'ती कोणत्या अवस्थेत असेल माहिती नाही. म्हणून दगडूकाका नको शिडीवर चढून बघायला.'

'काका, ती दाराला टेकून डोळे बंद करुन पडली आहे. आपण तिच्या डोक्याच्या विरुद्ध बाजूने दार फोडूया.'
बाकी शिपाई पण आले होते. दार तुटत होतं. स्वाती आता रडायला लागली होती.
'मी कशाला तिला आंघोळीला जाऊ दिलं?'
'थांबा गं, त्यांना आधी दार तर फोडू दे. आता जे झालंय त्यावर चर्चा नको.'

दार एकदाचं फोडलं. तृप्तीला बाहेर काढलं. पाण्याची बादली भरलेली होती. बादलीत रॉड होता. पण बटण बंद होतं. स्वातीने पटकन चपला काढून रॉडचा प्लग काढला.

'तृप्ती, उठ. आज बँगल्स डे आहे ना? उठ ना. बघ दिपक वाट पाहत असेल कॉलेजात.'
'श्वास चालतोय.तृप्ती, उठ ना..ताई, बघ ना..अंग पण गरम आहे.'
'काका रिक्षा बोलवा लवकर. राधेय हॉस्पीटलमधे जाऊ जवळच्या.'
'पैसे लागतील ना गं? तुझ्याकडे किती आहेत? मी ३०० घेतले आहेत.'
'माझ्याकडे ५०० आहेत. पमीकडे पण असतील.आपण पण जाऊया हॉस्पीटलमधे त्यांच्याबरोबर. नंतर सरांना सांगता येईल लेक्चरला उशिर का झाला ते.'

'राधेय हॉस्पीटल' शोधत रिक्षा गल्लीबोळातून भटकत होती. हॉस्पीटल मिळाले. तृप्तीला रिक्षात ठेऊन दोन मुली गेल्या. 'काय झालं आहे?'
'माहिती नाही डॉक्टर,आंघोळीला गेली आणि नंतर अशी मिळाली.प्लीज लवकर ऍडमिट करुन घ्या. आमच्याकडे पैसे पण आहेत आता.'
'पैशाचा प्रश्न नाही. ही पोलीस केस आहे. तिने आत्महत्या पण केली असेल, कोणी तिला मारलं पण असेल. आम्ही ही केस घेऊ शकत नाही.'
अपर्णा बाहेरुन ऐकत होती ती उसळली, 'xxxxx!! तृप्ती जिवंत आहे अजून. कसे बोलतात हे लोक? म्हणे 'आत्महत्या केली असेल'!!!'
'अपर्णा हळू बोल. इथे आपला पाय दगडाखाली अडकला आहे.'
स्वाती धपाधप चालत बाहेर आली. 'चौकातून उजवीकडे वळून दोन गल्ल्या सोडून सरकारी हॉस्पीटल आहे. चला लवकर.'

'डॉक्टर, लवकर ऍडमिट करा. आम्ही राधेयमधे गेलो होतो. आधीच उशिर झाला आहे.'
'उशिर झाला तरी आम्हाला तर आमच्या प्रोसेस प्रमाणे काम करावंच लागणार ना?' त्या तिथे स्ट्रेचरवर ठेवा.

तृप्तीला स्ट्रेचरवर ठेवलं. नर्स येउन चादर घालून गेली. 'शी, असे काय वागतायेत हे लोक? बघ ना, तिच्या डोक्यावरुन चादर घातली आहे. अजून तर त्यांनी तपासलं पण नाहीये.तृप्ती, लवकर बरी हो ना!'
'सॉरी, हिचा जीव गेलेला आहे काही मिनीटापूर्वी. तुम्ही आता इतर पोस्ट्मार्टेम वगैरे साठी काउंटरवर चौकशी करा.'

बाहेर उभ्या घोळक्याने पण हे वाक्य ऐकलं. 'मरण' हा शब्द इतक्या जवळून सर्वांनी पहिल्यांदाच पाहिला होता.तृप्ती शांत झोपल्यासारखी दिसत होती.अगदी कालपरवा तर हिला पार्टीत नाचताना पाहिलं होतं. १८ जानेवारीला १९ वर्षं पूर्ण होण्याआधीच तिची जीवनरेषा संपली होती.

'मंगळवार, ता. २ जा.२००१. औषधनिर्माणशास्त्र महाविद्यालयात पहिल्या वर्षात शिकणारी कु. तृप्ती पाटील ही विद्यार्थिनी आज वसतीगृहाच्या बाथरुममधे हिटिंग रॉडचा झटका बसून मृतावस्थेत सापडली. मृत्यूचे कारण विजेचे उपकरण हाताळताना झालेली बेपर्वाई हे असावे असे पाहणी करायला आलेल्या महाराष्ट्र राज्य वीज मंडळाच्या अधिकाऱ्याने आमच्या वार्ताहराशी बोलताना सांगितले.'
(-बराचसा भाग सत्यघटनेवर आधारीत.)
-अनुराधा कुलकर्णी

4 comments:

Unknown said...

kiti bhayankar ahe he.. satyaghatana ?? :(

अनु said...

Ho. Satyaghatana. Still remember that.

Anonymous said...

baap re! bhayanak anubhav aahe...madhe ek mail aali hoti. khali chhaptoy...aaplyala saglyanna mahit aslela bara!

-----------------------------------
Right to Emergency Care:
Date Of Judgment: 23/02/2007.
Case No.: Appeal (civil) 919 of 2007.

The Supreme Court has ruled that all injured persons especially in the case of road traffic accidents, assaults, etc., when brought to a hospital / medical center, have to be offered first aid, stabilized and shifted to a higher center / government center if required. It is only after this that the hospital can demand payment or complete police formalities. In case you are a bystander and wish to help someone in an accident, please go ahead and do so. Your responsibility ends as soon as you leave the person at the hospital.

The hospital bears the responsibility of informing the police, first aid, etc.

Please do inform your family and friends about these basic rights so that we all know what to expect and what to do in the hour of need.
-----------------------------------

Anonymous said...

ही थाप आहे कोर्टाच्या नावावर खपवलेली.

yahoooo... me type kele marathi madhye....